Hüseyin Gazi Derneği ve Vakfı
Hüseyin Gazi binse gelse atına İnan olmaz çarkı felek zatına
Hz. Ali Hacı Bektaş-ı Veli Atatürk
Aleviliğin İnanç Kaynakları nelerdir?
Bu soru 18 Mayıs 2017 05:13 tarihinde soruldu ve 1.194 kez okundu

Aleviliğin İnanç Kaynakları nelerdir?

Bu soru 18 Mayıs 2017 05:23 tarihinde administrator tarafından cevaplandı

Aleviliğin inanç ve ibadet esaslarını görmeden önce, bu esasların günümüze hangi şekillerde ulaştığına değinmek gerekir.Alevilik günümüze sözlü ve yazılı olmak üzere iki kaynaktan ulaşmıştır. Sözlü gelenek nesilden nesile aktarılan bilgi ve uygulamalar ve Dedelerin günümüze ulaştırdığı bilgiler şeklinde günümüze ulaşmıştır. Sünni kitlelerin aksine eğitim kurumlarından yoksun kalan Aleviler inanç, gelenek ve kültürlerini daha çok bu yolla günümüze ulaştırmışlardır. Çevreyi temsil eden ve göçebe/ yarı göçebe kitlelerin oluşturduğu bu gruplar, resmi din anlayışına karşı bir dinsel anlayışı, yani heterodoksiyi temsil ediyorlar, toplumsal yapıları itibariyle, sünnî çevrelerin aksine, eğitim ve kültür kurumlarından yoksun bulunuyorlardı. Bektaşî dergâhlarında ise belli bir organizasyon bulunmaktaydı. Bu dergâhlarda bulunan bektaşî dervişleri ve onların nüfuzundaki kitleler, Ocakzade dedelerin faaliyette bulundukları kitlelerle kıyaslanmayacak ölçüde kurumlaşmış idiler. Bu durumu arşiv belgelerinden rahatlıkla görebiliyoruz. Ocakzade dedelerin faaliyette bulunduğu yerlerde yaşayan kitleler Bektaşî dergâhlarından daha farklı bir organizasyona tabi bulunmaktaydılar. Bu kitleler arasında, bilgiler, yazılı olmayan yani sözlü geleneğe dayalı bir şekilde nesilden nesile aktarılıyordu. Merkezi iktidarların bu kitleler üzerindeki baskısı ve zaman zaman gerçekleşen sürgünlerin yarattığı olumsuzluklar bu kitlelerin yaşamlarının her alanına yansımış, örneğin cem ayinleri büyük bir temkinle ve gizlilik içerisinde yapılır olmuştur.

Alevi Yol ve Erkânının günümüze ulaşmasının ikinci kaynağı ise yazılı kaynaklardır. Ancak bu kitlelerin sosyal yaşamlarının doğal bir sonucu olarak, sahip oldukları yazılı eserler de oldukça sınırlıdır. Alevî köylerinde yaptığımız araştırmalarda, daha çok dede evlerinde nefeslerin ve deyişlerin yer aldığı kitaplar (Cönkler), Menakıb-ı İmam Cafer-i Sadık, Hutbe-i Düvaz-deh İmam/Menakıb-ı Seyyid Safi, “Küçük Buyruk” olarak da bilinen “Dergah-ı Ali’de Seyyid Abdülbaki Efendi’nin Erenlere Muhib olan Temiz İnançlı Müminlere Gönderdiği Mektup” başlıklı bir kitapçık, Makalat-ı Hacı Bektaş-ı Veli ve Vilayet-name adlı el yazması (Osmanlıca) eserlerin varolduğunu biliyoruz. Oysa sünnî kesimler yüzyıllara yayılan zaman sürecinde medreseler ve şeyh-mürid ilişkisi çerçevesinde birçok eğitim kurumlarına sahip olmuş, bu şekilde yüzlerce eser kaleme alınmıştır. Bektaşi dergâhları eğitim faaliyetleri ve araçları bakımından da, ocakzade dedelere bağlı Alevilerle kıyaslanmayacak ölçüde kurumsallaşmış idiler.Dergahlarda yüzlerce cilt eser bulunurken Alevi köylerinde sadece Dede evlerinde elyazması kitaplar bulunurdu.

Paylaş
Paylaş
Tweetle
Paylaş
Siz de Katkıda Bulunun!
Ad Soyad * IP adresiniz
Cevabınız

Lütfen sorunuzu anlaşılır ve net olarak yazınız.

Güvenlik *
Diğer Sorular - Soru Sor! - Tüm Sorular
Hüseyin Gazi Kimdir?

Alevi 18.5.2017 06:01:12 tarihinde sordu:

Hüseyin Gazi Kimdir?

Alevilikte Cem nedir?

Alevi 18.5.2017 05:28:03 tarihinde sordu:

Alevilikte Cem nedir?

Ayin ve Merasimler (Muharrem,Hızır Orucu, Cemler) nelerdir?

Alevi 18.5.2017 05:27:22 tarihinde sordu:

Ayin ve Merasimler (Muharrem,Hızır Orucu, Cemler) nelerdir?

Eline Diline Beline Hakim Olmak ne demektir?

Alevi 18.5.2017 05:26:32 tarihinde sordu:

Eline Diline Beline Hakim Olmak ne demektir?

Alevilerde 12 şart ve 12 işlek ne demektir?

Alevi 18.5.2017 05:25:36 tarihinde sordu:

Alevilerde 12 şart ve 12 işlek ne demektir?

Üç sünnet yedi farz nedir?

Alevi 18.5.2017 05:25:01 tarihinde sordu:

Üç sünnet yedi farz nedir?

Dört Kapı Kırk Makam nedir?

Alevi 18.5.2017 05:23:38 tarihinde sordu:

Dört Kapı Kırk Makam nedir?

Onyedi Kemerbest kimlerdir?

Alevi 18.5.2017 05:22:08 tarihinde sordu:

Onyedi Kemerbest kimlerdir?

Ondört Masum kimlerdir?

Alevi 18.5.2017 05:18:27 tarihinde sordu:

Ondört Masum kimlerdir?

12 İmamlar kimlerdir?

Alevi 18.5.2017 05:17:27 tarihinde sordu:

12 İmamlar kimlerdir?